จิกน้ำ หรือ กระโดนน้ำ

อาหารเพื่อสุขภาพ - สมุนไพร

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Barringtonia acutangula Gaertn.
ชื่อวงศ์ : Barringtoniaceae
ชื่อสามัญ: INDIAN OAK
ชื่ออื่น : กระโดนทุ่ง, กระโดนน้ำ, จิก, ตอง

ลักษณะ : 
จิกน้ำ เป็นไม้ต้นผลัดใบ สูง 5-15 เมตร ลำต้นเป็นปุ่มปม ปลายกิ่งลู่ลง มีการแตก กิ่งก้านสาขาเป็นจำนวนมาก

ใบ ใบอ่อนสีน้ำตาลแดง ใบเดี่ยว ออกเวียนสลับถี่ตอนปลายกิ่ง รูปใบหอกหรือรูปไข่กลับ กว้าง 10-13 ซม. ยาว 20-30 ซม. ปลายจะผายกว้างแล้วแหลม โคนแหลมขอบจักถี่

ดอก ออกเป็นช่อยาวที่ปลายกิ่งสีแดง ห้อยลง ยาว 30-40 ซม. กลีบเลี้ยง 4 กลีบ หลุดร่วงง่าย เมื่อบานเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 2 ซม. เกสรตัวผู้สีแดงจำนวนมาก  ดอกมีกลิ่นอ่อนๆ

ผลกลมยาว เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 2.5 ซม. ยาว 3-4 ซม. มีสันตามยาว 4 สัน

สรรพคุณ : 

เปลือก และผลของกระโดน ใช้เป็นยาฝาดสมาน

ใบ
มีสาร tannin19 เปอร์เซ็นต์ ใบจะมีรสฝาด ใช้ปรุงเป็นน้ำมัน ช่วยในการสมานแผล หรือจะนำมาผสม กับยา อย่างอื่น

เมล็ด
ใช้เป็นยาลมแก้จุดเสียดแน่นและใช้เป็นยาร้อนในการคลอดบุตร ใช้รักษาเยื่อนัยน์ตาอักเสบ ทำให้อาเจียน และแก้โรคไอของเด็ก สามารถนำมาเป็นยาแก้พิษ

ใบแก่
ใช้ต้มน้ำดื่มแก้ท้องร่วง

เปลือกต้น
ใช้เบื่อปลา ใช้ชะล้างบาดแผล ทาแก้แมลงกัดต่อย พอกแผล

ราก
ใช้เป็นยาระบายอ่อน ๆ และใช้แทนควินินได้

ยอดอ่อน และ ดอก
ใช้รับประทานเป็นผักสดและผักจิ้มกับลาบ,นํ้าตก , แจ่ว และขนมจีน รสชาติมันปนฝาด

ผล
แก้ไอ ขับเสมหะ แก้หวัด หืด

เนื้อไม้
ขับระดูขาว

ดอก – และน้ำจากเปลือกสด
นำมาใช้ผสมกับน้ำผึ้ง นำมาทา เป็นยาแก้หวัด แก้ไอ ช่วยทำให้ชุ่มคอ เป็นยาบำรุง สำหรับสตรี หลังจากคลอดเสร็จ

นอกจากนี้แล้วเนื้อไม้ยังใช้ทำไม้อัด  ทำเครื่องเรือน

ที่มา
http://www.qsbg.org/database/botanic_book%20full%20option/search_detail.asp?Botanic_ID=1561
http://www.bedo.or.th/lcdb/biodiversity/view.aspx?id=11204