ต้นแค มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Sesbania grandiflora (L.) Pers. จัดอยู่ในพืชตระกูลถั่ว มีถิ่นกำเนิดในประเทศแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และประเทศอินเดีย เป็นไม้ที่มีขนาดเล็กไปจนถึงขนาดกลาง แตกกิ่งก้านสาขามาก มีความสูงประมาณ 3-10 เมตร เจริญเติบโตได้ดีในเขตร้อนชื้น มีอายุประมาณ 20 ปี ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด สามารถรับประทานได้เกือบทุกส่วน
ทั้งยังมีสรรพคุณและประโยชน์อีกมากมาย ซึ่งได้แก่
- ต่อต้านและยับยั้งมะเร็ง
ยอดอ่อนของต้นแคและดอก อุดมไปด้วยวิตามิน แร่ธาตุ และสารอาหารที่มีคุณค่าต่อร่างกาย รวมทั้งสารต้านอนุมูลอิสระอีกด้วย ซึ่งเป็นตัวช่วยในการยับยั้งและต่อต้านเซลล์มะเร็งไม่ให้เกิดขึ้นในร่างกายนั่นเอง
- เสริมสร้างภูมิคุ้มกันในร่างกาย
ดอกแคมีวิตามินซีสูง โดยดอกแคปริมาณ 100 กรัม มีวิตามินซีอยู่ประมาณ 73 มิลลิกรัม หรือคิดเป็น 88% ของร้อยละปริมาณของสารอาหารที่ผู้ใหญ่ต้องการในแต่ละวัน หากนำมารับประทาน จะช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้แก่ร่างกาย ช่วยต้านทานโรคหวัดได้
- ลดอุณหภูมิในร่างกาย
ใบสดและดอกแคที่โตเต็มที่สามารถช่วยลดพิษไข้ แก้ร้อนใน กระหายน้ำ ปรับอุณหภูมิของร่างกายให้ลดต่ำลงได้ โดยนำใบหรือดอกมาต้มรับประทานกับน้ำ หรือจะต้มทำหมูบะช่อก็ได้ แล้วรับประทานวันละ 1 มื้อ ประมาณ 3-7 วัน อาการก็จะดีขึ้น
- บำรุงสายตา
ในดอกและยอดแคมีสารเบต้าแคโรทีนอยู่มาก ซึ่งหากนำมาบริโภค ร่างกายของเราก็จะเปลี่ยนให้เป็นวิตามินเอ ซึ่งช่วยบำรุงสายตา และช่วยบรรเทาโรคเกี่ยวกับดวงตาให้ดีขึ้นได้
- บำรุงกระดูกและฟัน
ในดอกและยอดแคอุดมไปด้วยแคลเซียมและฟอสฟอรัส ซึ่งเป็นสารที่จำเป็นต่อการเสริมสร้างของมวลกระดูกและฟันให้แข็งแรง ทำให้ห่างไกลจากโรคกระดูกพรุน กระดูกเสื่อม ทั้งยังป้องกันฟันผุที่สาเหตุเกิดจากการขาดแคลเซียมอีกด้วย
- บรรเทาอาการปวดศีรษะ
หากรับประทานยอดอ่อนของต้นแค จะช่วยทำให้อาการปวดศีรษะทุเลาเบาบางลงได้ นอกจากนั้นหากนำน้ำที่คั้นจากดอกและใบของต้นแคมาสูดดมเข้าจมูก ก็จะช่วยบรรเทาอาการวิงเวียนศีรษะได้เช่นกัน
- รักษาแผลในปาก
เปลือกแคสามารถรักษาแผลในปาก และช่วยแก้อาการร้อนในได้ โดยการนำเปลือกแคชั้นในสุดมาเคี้ยว 3-5 นาทีแล้วคายออก ทำแบบนี้วันละ 2 ครั้ง ไม่เกิน 3 วัน แผลในปากก็จะดีขึ้นเอง
- ช่วยในการขับถ่าย
ดอกและใบของต้นแคสามารถใช้เป็นยาระบายอ่อนๆ ช่วยในการขับถ่าย ทำให้ป้องกันอาการท้องผูกได้
- ช่วยแก้อาการอักเสบ
ในประเทศอินเดียมีการนำรากสดของต้นแคมาเคี่ยวกับน้ำปริมาณ 1 ลิตร ประมาณครึ่งชั่วโมง แล้วกรองเอาแต่น้ำมาดื่มก่อนรับประทานอาหารประมาณ 1 ชั่วโมง ก็จะช่วยแก้อาการอักเสบลงได้
สำหรับในประเทศไทยเรามักนิยมรับประทานในส่วนของดอกแคเสียมากกว่า โดยนำมาประกอบอาหารได้หลายชนิด อาทิเช่น แกงส้มดอกแค แกงจืดดอกแค ดอกแคผัดหมู ยำดอกแค ดอกแคสอดไส้ เป็นต้น ส่วนใบและยอดอ่อนก็สามารถนำมาจิ้มกินกับน้ำพริกได้อีกเช่นกัน ใครที่อยากลองรับประทานต้นแคดู ก็สามารถทำตามเมนูอาหารเหล่านี้ได้เลยค่ะ
