มะแว้งต้น มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Brinjal และมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Solanum indicum L. เป็นพืชตระกูลเดียวกับมะเขือ เป็นไม้พุ่มขนาดเล็กสูงประมาณ 1 เมตร อายุประมาณ 2-5 ปี มีหนามกระจายอยู่ทั่วทั้งต้น มีผลกลมออกเป็นพวง เมื่ออ่อนผลจะมีสีขาวสลับเขียวคล้ายกันกับมะเขือ เมื่อสุกจะกลายเป็นสีแดงอมส้ม รสชาติขม มีสรรพคุณและประโยชน์ต่าง ๆ ดังนี้
- แก้ไอ ขับเสมหะ
มะแว้งสามารถบรรเทาอาการไอและขับเสมหะได้ โดยตำมะแว้งให้ละเอียด แล้วนำไปผสมกับเกลือและมะนาว จากนั้นเติมน้ำดื่มลงไปแล้วคนให้เข้ากัน กรองเอาแต่น้ำมาจิบระหว่างวัน ก็จะช่วยทำให้ชุ่มคอ แก้ไอและขับเสมหะลงไปได้ ทั้งยังมีการวิจัยยืนยันอีกด้วยว่าสารโซลาโซดีนในมะแว้งมีคุณสมบัติช่วยแก้ไอและขับเสมหะได้ นอกจากนั้นในปัจจุบันได้มีการนำมะแว้งมาทำเป็นยาแก้ไอสำเร็จรูป ซึ่งสามารถหาซื้อได้ทั่วไป ทำให้สะดวกต่อการบริโภคอีกด้วย
- แก้โรคหอบหืด
การรับประทานผลมะแว้งต้นที่แก่แล้วประมาณ 10-20 ลูกเป็นประจำ จะช่วยบรรเทาอาการของโรคหอบหืดลงไปได้ และทำให้ระบบหายใจทำงานได้เป็นปกติยิ่งขึ้น
- ป้องกันอาหารเป็นพิษ
มีงานวิจัยพบว่าสารสกัดที่ได้จากมะแว้งมีฤทธิ์ในการต้านเชื้อแบคทีเรียและเชื้อรา ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดอาการอาหารเป็นพิษได้ ไม่ว่าจะเป็นเชื้ออีโคไล ไทฟี ออเรียส ซาลโมเนลลา หรือสแตฟิโลค็อกคัสที่ล้วนแต่เป็นพิษทั้งหลาย มะแว้งสามารถกำจัดได้ทั้งหมด
- รักษาแผลในกระเพาะอาหาร
มีอีกหนึ่งงานวิจัยเช่นกันที่ค้นพบว่าใบมะแว้งมีคุณสมบัติช่วยรักษาแผลในกระเพาะอาหารได้ โดยไปช่วยยับยั้งการหลั่งกรดในกระเพาะอาหาร ทำให้กรดไม่มาทำลายเยื่อผิวหนังในกระเพาะอาหารจนมากเกินไป ทั้งยังช่วยลดการผลิตฮอร์โมนที่กระตุ้นการหลั่งกรดในกระเพาะอาหาร และรักษาแผลในกระเพาะอาหารได้อีกด้วย
- ช่วยลดระดับน้ำตาลและไขมันในเลือด
ยังมีงานวิจัยอีกชิ้นที่ช่วยยืนยันได้ว่ามะแว้งมีสรรพคุณช่วยลดระดับน้ำตาลและไขมันในเลือด รวมทั้งไขมันชนิดดีและไม่ดี ไตรกลีเซอไรด์ และคลอเรสเตอรอล ให้อยู่ในระดับที่คงที่และไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพได้ ผู้ที่ป่วยเป็นโรคเบาหวานหรือผู้ที่มีภาวะไขมันในเลือดสูงจึงควรแก่การรับประทานเป็นอย่างยิ่ง
มะแว้งนอกจากจะนำมาสกัดทำเป็นยาแก้ไอและตัวยาอื่น ๆ แล้ว ยังสามารถกินสด ๆ ได้อีกด้วย โดยจะนำมาจิ้มกินกับน้ำพริกหรืออาจจะนำไปเผาก่อนก็ได้ หรือจะนำมาประกอบอาหารใส่ในแกงต่าง ๆ เพื่อเพิ่มรสชาติความขมที่เป็นเอกลักษณ์ก็เข้าท่าไม่น้อย รับรองว่าอร่อยถูกปากและยังได้ประโยชน์ที่ถูกใจแน่นอนค่ะ