ยาถ่ายพยาธิ มีหลายชนิด ใช้ผิดประเภทอันตรายกว่าที่คิด

ยาน่ารู้

พยาธิคือปรสิตชนิดหนึ่งที่อาศัยอยู่ภายในร่างกายของเรา โดยสามารถเข้าสู่ร่างกายได้ตั้งแต่ยังเป็นไข่พยาธิ ผ่านน้ำ อาหาร อากาศ สิ่งปฎิกูล และสิ่งของเครื่องใช้ที่สกปรกต่างๆ ไข่พยาธิจะฟักตัวและเพิ่มจำนวนได้มากในระบบทางเดินอาหาร ซึ่งจะแย่งสารอาหารไปจากเรา และอาจเล็ดลอดเข้าไปสู่อวัยวะส่วนอื่นๆ ทำให้ส่งผลเสียต่อร่างกาย ดังนั้นบางครั้งเราจึงต้องมีการถ่ายพยาธิ ด้วยยาถ่ายพยาธินั่นเอง ซึ่งต้องให้ผู้เป็นแพทย์สั่งยาเท่านั้น เพราะหากซื้อมารับประทานเอง มีความเสี่ยงที่จะทำให้พยาธิขึ้นสมองได้ ซึ่งเป็นอันตรายถึงชีวิต

ยาถ่ายพยาธิ (Anthelmintic Drugs) คือยาที่ช่วยขับพยาธิหรือปรสิตที่อยู่ในร่างกายของเราให้ออกมา โดยพยาธิจะคอยดูดเลือดและแย่งสารอาหารจากสิ่งมีชีวิตเพื่อดำรงชีพ ยาถ่ายพยาธิจะทำให้ตัวพยาธิหมดแรงและเป็นอัมพาต จนร่างกายของเราสามารถขับออกมาได้ ด้วยการถ่ายอุจจาระนั่นเอง

ประเภทของยาถ่ายพยาธิ

  1. อัลเบนดาโซล (Albendazole) เป็นยาถ่ายพยาธิที่นิยมใช้กันมากที่สุด เพราะสามารถถ่ายพยาธิได้แทบทุกชนิด
  2. มีเบนดาโซล (Mebendazole) เป็นยาถ่ายพยาธิชนิดตัวกลม พยาธิปากขอ และพยาธิแส้ม้า
  3. พราซิควอนเทล(Praziquantel) เป็นยาถ่ายพยาธิชนิดใบไม้ เช่น พยาธิใบไม้ในเลือด และพยาธิใบไม้ในตับ
  4. ไอเวอร์เมคติน (Ivermectin) เป็นยาถ่ายพยาธิชนิดไส้เดือน พยาธิสตองจิลอยด์สเตอร์โคราลิส และยังสามารถรักษาโรคเท้าช้าง เหา หิด และเปลือกตาอักเสบได้อีกด้วย

ข้อห้ามในการใช้ยาถ่ายพยาธิ

  1. ห้ามซื้อยามารับประทานเองโดยเด็ดขาด เพราะอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต เนื่องมาจากพยาธิขึ้นสมอง
  2. ผู้ป่วยจะต้องได้รับการตรวจและวินิจฉัยจากแพทย์ก่อนว่าจำเป็นต้องใช้ยาถ่ายพยาธิ จึงจะรับประทานได้
  3. การรับประทานยาถ่ายพยาธิแต่ละประเภทมีความแตกต่างกัน ทั้งจำนวน ปริมาณ และวิธีการใช้ ดังนั้นจึงต้องปรึกษาแพทย์และเภสัชกรก่อนใช้ยาทุกครั้ง

ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นหลังใช้ยา

  1. คลื่นไส้
  2. อาเจียน
  3. เวียนหัว
  4. ท้องเสีย
  5. มีไข้ต่ำๆ
  6. มีผื่นขึ้นตามผิวหนัง
  7. ปวดเกร็งตามตัว

ซึ่งเป็นอาการข้างเคียงที่พบได้ทั่วไปจากการใช้ยาถ่ายพยาธิ แต่หากอาการรุนแรงถึงขึ้นแพ้ยา ก็ต้องควรไปพบแพทย์ทันที เพื่อทำการรักษา

ซึ่งอาการแพ้ยาถ่ายพยาธิจะมีดังนี้

อาการแพ้ยาถ่ายพยาธิ

  1. รู้สึกเหนื่อย หายใจไม่ออก
  2. ผิวลอก เป็นตุ่ม
  3. มีอาการบวมบริเวณใบหน้าหรือลำคอ
  4. เป็นลมพิษ
  5. มีไข้อย่างรุนแรง
  6. ปัสสาวะเปลี่ยนสี
  7. มีรอยฟกช้ำ
  8. เกิดแผลตามอวัยวะต่างๆ เช่น ริมฝีปาก ตา จมูก หรืออวัยวะเพศ
  9. เกิดเลือดออกง่ายผิดปกติ

หากพบอาการเหล่านี้ ให้รีบนำยาถ่ายพยาธินั้นไปพบแพทย์โดยเร็วที่สุด เนื่องจากยาอาจส่งผลให้ตับทำงานผิดปกติ หรือเกิดภาวะกดไขกระดูก ถ้าปล่อยไว้นานอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้