โรคพยาธิแส้ม้า (Trichuriasis) เป็นโรคติดเชื้อที่เกิดจากพยาธิที่ชื่อว่า Trichuris trichiura (พยาธิแส้ม้า) หากพยาธิมีเพียงไม่กี่ตัว ก็มักจะไม่มีอาการใด ๆ ส่วนผู้ที่ติดเชื้อพยาธิจำนวนมาก อาจมีอาการปวดท้อง, อ่อนเพลียและท้องร่วง บางครั้งในผู้ที่ท้องร่วงรุนแรงอาจถ่ายเป็นมูกเลือดได้
เด็กที่ติดเชื้อพยาธิอาจมีความเสื่อมถอยทางสติปัญญาและพัฒนาการทางกายภาพ การสูญเสียเลือดอาจก่อให้เกิดระดับเซลล์เม็ดเลือดแดงต่ำ
สาเหตุ
โดยทั่วไปโรคนี้แพร่กระจายโดยการกินอาหารหรือดื่มน้ำที่มีไข่พยาธิปนปนอยู่ ซึ่งอาจเกิดจากการไม่ได้ล้างหรือปรุงผักที่มีไข่พยาธิปนเปื้อนอย่างถูกสุขลักษณะ
โดยมากไข่พยาธิเหล่านี้มักปะปนอยู่ในดินบริเวณที่มีคนการถ่ายอุจจาระนอกส้วม และบริเวณที่มีการนำอุจจาระคนที่ไม่ได้รับการฆ่าเชื้อมาใช้ทำเป็นปุ๋ย ไข่พยาธิมีที่มาจากอุจจาระของผู้ที่มีพยาธิ เด็กเล็กที่เล่นกับดินดังกล่าวและใส่มือในปากมักจะติดพยาธิได้ง่าย
ตัวแก่ของพยาธิอาศัยอยู่ในลำไส้ลำไส้ใหญ่ และมักมีความยาวประมาณสี่เซนติเมตร
การวินิจฉัยโรค
การวินิจฉัยโรคพยาธิแส้ม้าทำได้โดยการตรวจไข่พยาธิในอุจจาระด้วยกล้องจุลทรรศน์ ไข่พยาธิมีรูปทรงคล้ายกระบอกสูบ
การป้องกัน
การป้องกันพยาธิทำได้โดย
– การปรุงอาหารให้ถูกสุขลักษณะ
– การล้างมือก่อนทำอาหาร
– มาตรการป้องกันอื่น ๆ คือการพัฒนาสุขอนามัย เช่น การใช้ส้วมที่สะอาดและเหมาะสมสำหรับการใช้งาน และการดื่มน้ำสะอาด
การรักษา
ในภูมิภาคของโลกที่พบการติดเชื้อได้ทั่วไป มักทำการรักษากลุ่มคนทั้งหมดในคราวเดียวกันและสม่ำเสมอเป็นประจำ
การรักษาคือการให้ยาอัลเบนดาโซล (albendazole), มีเบนดาโซล (mebendazole) หรือ ไอเวอมิคทิน (ivermectin) เป็นเวลาสามวัน หลังจากการรักษาผู้ป่วยมักได้รับเชื้อพยาธิอีก
ข้อมูลทางพยาธิวิทยา
ผู้ที่ติดเชื้อพยาธิแส้ม้าในทั่วโลกมีจำนวนประมาณ 600 ถึง 800 ล้านคน มักพบได้บ่อยในประเทศในเขตร้อนชื้น ในประเทศที่กำลังพัฒนา มักพบว่าผู้ที่ติดเชื้อพยาธิแส้ม้าจะติดเชื้อพยาธิปากขอ และพยาธิไส้เดือนด้วยเช่นกัน โรคนี้ส่งผลกระทบที่สำคัญทางเศรษฐกิจในหลายประเทศ การพัฒนาวัคซีนเพื่อต่อต้านโรคนี้อยู่ในระหว่างการดำเนินการ โรคพยาธิแส้ม้าถูกจัดว่าเป็นโรคเขตร้อนที่ถูกละเลย
ข้อมูลอ้างอิง
https://th.wikipedia.org/wiki/โรคพยาธิแส้ม้า