ยารักษาโรคคือหนึ่งในปัจจัยสี่ที่จำเป็นต่อชีวิตประจำวัน หากเรารับประทานและใช้อย่างถูกต้อง ก็จะช่วยรักษาและส่งผลให้อาการเจ็บไข้ได้ป่วยต่างๆ ดีขึ้น แต่หากเรารับประทานหรือใช้ผิดวิธีแล้ว ผลอาจกลายเป็นตรงกันข้าม คือทำให้อาการแย่ลง เกิดผลข้างเคียง หรือแพ้ยาจนเป็นอันตรายถึงแก่ชีวิต ดังนั้นเราจึงควรใช้ยาให้ถูกต้องเพื่อความปลอดภัยของคนใกล้ชิดและตัวเราเองค่ะ
คำแนะนำเบื้องต้นสำหรับการใช้ยาอย่างถูกวิธี
- ปรึกษาแพทย์ เภสัชกร หรือผู้เชี่ยวชาญก่อนใช้ยา
ก่อนรับประทานหรือใช้ยา เราต้องบอกรายละเอียดกับแพทย์ก่อนว่า เคยมีประวัติการแพ้ยาหรือไม่ มีโรคประจำตัวหรือกำลังรับประทานยาตัวใดอยู่หรือเปล่า มีปัญหาการกลืนยาด้วยหรือไม่ ทำงานที่ต้องอยู่กับเครื่องจักรด้วยไหม กำลังตั้งครรภ์หรือให้นมบุตรอยู่หรือเปล่า รายละเอียดเหล่านี้จำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องแจ้งให้แพทย์ทราบ เพื่อที่แพทย์จะได้ทำการจ่ายยาให้ถูกกับอาการของโรคโดยไม่มีผลกระทบข้างเคียงต่อผู้ใช้ยา
- ศึกษารายละเอียดเกี่ยวกับยาที่จะใช้
ที่สำคัญคือต้องรู้จักชื่อสามัญของตัวยา อย่าจำแต่ชื่อยี่ห้อเพียงอย่างเดียว เพราะอาจทำให้เกิดความเข้าใจผิด กินยาซ้ำซ้อนกันได้ ทำให้ใช้ยาเกินขนาด จนอาจเป็นอันตรายต่อร่างกาย หมั่นสังเกตลักษณะทางกายภาพของยาที่ได้รับมาตั้งแต่ครั้งแรก เช่น รูปร่าง สี ขนาด กลิ่น แล้วเปรียบเทียบดูว่าเมื่อเวลาผ่านไปลักษณะทางกายภาพเหล่านี้มีการเปลี่ยนแปลงหรือไม่ หากมีก็ไม่ควรรับประทาน ควรเปลี่ยนเป็นยาใหม่แทน
- อ่านฉลากก่อนใช้ยา และปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด
อ่านฉลากยาอย่างละเอียดก่อนใช้ยาทุกครั้ง หากไม่เข้าใจตรงไหน ก็ควรสอบถามแพทย์หรือเภสัชกร และปฏิบัติตามที่ฉลากยาหรือแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด อย่าเพิ่มหรือลดขนาดยาเองโดยไม่ปรึกษาแพทย์ก่อน เพราะอาจทำให้เกิดผลกระทบต่อร่างกายได้
- หลีกเลี่ยงความเสี่ยงจากการเกิดปฏิกิริยาระหว่างตัวยา
หลีกเลี่ยงการรับประทานยาบางชนิดหรืออาหารเสริมร่วมกัน รวมทั้งไม่ดื่มเครื่องดื่มที่อาจทำให้ปฏิกิริยาของยาเปลี่ยนแปลงไป เช่น เหล้า เบียร์ ไวน์ นม น้ำผลไม้ เป็นต้น ทางที่ดีควรเลือกรับประทานยาร่วมกับน้ำเปล่าทุกครั้ง
- สังเกตตัวเองต่อผลและอาการข้างเคียงของยา
หมั่นสังเกตอาการของตัวเองหลังจากรับประทานยาไป ว่าอาการดีขึ้นหรือแย่ลง มีผลข้างเคียงหรือไม่ รู้สึกเวียนหัว คลื่นไส้ อาเจียนหรือเปล่า หรือมีความผิดปกติอื่นใดต่อร่างกายจนทนไม่ไหว ก็ควรรีบไปพบแพทย์โดยด่วน เพื่อความปลอดภัยต่อร่างกายของตัวเราเอง
ยารักษาโรคแม้ว่ามีประโยชน์ แต่ก็อาจทำให้เกิดโทษได้ หากเราใช้หรือรับประทานอย่างผิดวิธี หรือไม่อ่านฉลากให้ดีก่อน ไม่ฟังคำแนะนำจากแพทย์และเภสัชกร ลดหรือเพิ่มขนาดยาเอง พฤติกรรมเหล่านี้ทำให้เรามีความเสี่ยงต่อการได้รับผลข้างเคียงจากยาทั้งสิ้น ดังนั้นเราจึงควรศึกษาหาข้อมูล สอบถาม และใช้ยาตามที่แพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด
